Rok 2004  był dla pomocy społecznej rokiem szczególnym. To rok wielu zmian w systemie poza ubezpieczeniowego zabezpieczenia społecznego wyrażającego się m.in. nowym podziałem zadań i kompetencji, nowymi uwarunkowaniami prawnymi, które mają służyć z jednej strony zwiększeniu gwarancji zabezpieczenia społecznego, z drugiej zaś, skoordynować i ujednolicić system świadczeń na rzecz rodziny.

          W dniu 1 maja weszły w życie dwie ustawy: nowa ustawa o pomocy społecznej, przyjęta przez Sejm RP 12 marca 2004 r. oraz ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, które mają stanowić kolejny etap nowego systemu polityki społecznej państwa.

          Ośrodki pomocy społecznej w 2004 r. funkcjonowały zatem w oparciu o trzy podstawowe akty prawne:

●      ustawę z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej ( Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414 z póź. zm.) - w okresie od 1 stycznia do 30 kwietnia 2004 r.

●      ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej  ( Dz. U. Nr 64, poz. 593  ze zm.) - od 1 maja 2004 r.

●      ustawę z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych ( Dz. U. z 2003r. Nr 228, poz. 2255 ze zm.), od 1 maja 2004 r., której wprowadzenie skutkowało m.in. zmianami organizacyjnymi w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej tj. utworzeniem  nowego Działu Świadczeń Rodzinnych.

1.      ZADANIA OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ

          Działając na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej  Ośrodek wykonuje:

1.1. Zadania gminy o charakterze obowiązkowym, do których należy  m. in.:

●      przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych;

●      przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych;

●      przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego;

●      organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania;

●      dożywianie dzieci;

●      sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym;

●      kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca w tym domu;

●      prowadzenie i zapewnienie miejsc w placówkach opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego lub mieszkaniach chronionych;

●      rozwiązywanie problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem m.in. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka;

●      prowadzenie i zapewnienie miejsc w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia o zasięgu gminnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki – /to zadanie nie jest obligatoryjne/;

●      praca socjalna.

1.2. Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej finansowane z budżetu państwa, które obejmują:

●      przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych;

●      opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia;

●      organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

1.3. Zadania własne powiatu, do których należy m.in.:

●      organizowanie opieki w rodzinach zastępczych, udzielanie pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania umieszczonych w nich dzieci;

●      pokrywanie kosztów utrzymania dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i w rodzinach zastępczych, również na terenie innego powiatu;

●      przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki, a także pomoc w integracji ze środowiskiem osobom opuszczającym placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego i socjalizacyjnego, domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, rodziny zastępcze oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, młodzieżowe ośrodki wychowawcze.

Wymienione wyżej zadania realizują w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej  cztery działy: Pomocy Środowiskowej, Sekcja Świadczeń. Profilaktyki Uzależnień, Opieki nad Rodziną i Dzieckiem, a także dwa domy pomocy społecznej – Dzienny Dom Pomocy Społecznej i Dom Pomocy Społecznej “Pogodna Jesień”

2.      ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ

          Nowa ustawa o pomocy społecznej wprowadziła szereg zmian w stosunku do poprzedniego stanu prawnego, w tym m.in. nowe kryterium dochodowe uprawniające do świadczeń pieniężnych, trójskładkową odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej, nowe formy rodzinnej opieki zastępczej – zawodowe niespokrewnione z dzieckiem wielodzietne rodziny zastępcze i specjalistyczne rodziny zastępcze, ograniczyła zakres świadczeń finansowanych z budżetu państwa oraz katalog zasiłków, uregulowała kwestie pomocy uchodźcom, wprowadziła instytucję kontraktu socjalnego, rozumianego jako dwustronną umowę zawieraną przez pracownika socjalnego z osobą korzystającą z pomocy.

          Zakres podmiotowy ustawy określa art. 7, który zawiera piętnaście wymienionych taksatywnie powodów uzasadniających udzielenie pomocy.

I tak pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:

1.        ubóstwa;

2.        sieroctwa;

3.        bezdomności;

4.        bezrobocia;

5.        niepełnosprawności;

6.        długotrwałej lub ciężkiej choroby;

7.        przemocy w rodzinie;

8.        potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;

9.        bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;

10.    braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze;

11.       trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy;

12.       trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;

13.       alkoholizmu lub narkomani;

14.       zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;

15.       klęski żywiołowej lub ekologicznej.

          Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom, których dochód własny nie przekracza kwoty kryterium dochodowego określonego w art. 8 ustawy, wynoszącego odpowiednio:

●      dla osoby samotnej       - 461 zł

●      dla osoby w rodzinie     - 316 zł

Nowe kryteria dochodowe zostały ustalone w oparciu o próg interwencji socjalnej (PIS) i nie będą corocznie waloryzowane, lecz wyliczane i zmieniane w oparciu o obliczenie koszyka podstawowych dóbr i usług i od niego będzie uzależniona także wysokość świadczeń. Należy tutaj zaznaczyć, iż próg PIS jest niższy niż  “minimum socjalne”, które oscyluje wokół przeciętnych wydatków gospodarstwa domowego.

Art. 8 ustawy daje radzie gminy upoważnienie do podwyższania kwot kryterium dochodowego zarówno dla osób samotnych, jak i osób w rodzinie, ale wyłącznie w odniesieniu do zasiłków okresowych i celowych.

Obok kryterium dochodowego musi wystąpić jeszcze co najmniej jedna przesłanka obiektywna wymieniona w art. 7, która uzasadniałaby nabycie uprawnień do świadczeń pieniężnych. Ubóstwo, ustalone dla potrzeb ustawy na poziomie kryterium dochodowego, nie jest zdaniem ustawodawcy wystarczającym powodem przyznania świadczeń pieniężnych. Muszą się skumulować inne wyznaczniki sytuacji życiowych, które uniemożliwiają lub w znacznym stopniu utrudniają samodzielne rozwiązanie trudnej sytuacji życiowej.

2.1.           Przyczyny przyznania świadczeń z pomocy społecznej

          Spośród uwzględnionych przez ustawodawcę piętnastu przesłanek uzasadniających przyznanie świadczeń, najczęściej z ubóstwem skorelowane jest:

●      bezrobocie                                         - 1930 rodzin

●      niepełnosprawność                           -   918 rodzin

●      długotrwała lub ciężka choroba       -   689 rodzin

●      bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego             -   607 rodzin

2.2.           Zadania zlecone gminie z zakresu administracji rządowej.

          Na realizacje zadań w rozdziale zasiłki i pomoc w naturze Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej otrzymał kwotę 1.933.660 zł, obejmując pomocą 685 osób. Dla potrzeb niniejszego sprawozdania dane dotyczące realizacji zadań zleconych w 2004 r. zostały zaprezentowane w dwóch częściach, stosownie do wówczas obowiązujących aktów prawnych.

I.      Realizacja zadań zleconych w okresie od 01.01.2004 r. do 30.04.2004 r.

W okresie obowiązywania ustawy o pomocy  społecznej z 29 listopada 1990 r., która miała znacznie szerszy katalog świadczeń niż ustawa obowiązująca od maja,  wypłacane były:

1.   zasiłki stałe wyrównawcze, należne osobom niezdolnym do pracy, które mają orzeczony znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, ale z różnych przyczyn nie nabyły uprawnień do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Taką pomoc otrzymało 366 osób na kwotę 489.730 zł

2.   zasiłki okresowe,  które były świadczeniem fakultatywnym, przyznawanym m.in. ze względu na brak możliwości zatrudnienia, długotrwałą chorobę, niepełnosprawność. Podlegały uznaniu administracyjnemu, stosownie do sytuacji wnioskodawcy, ale i możliwości finansowych Ośrodka. 

Świadczenie przyznano 415 osobom na kwotę 50.340 zł

3.   specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi świadczone były dla 13 osób, a ich koszt wyniósł 16.728 zł.

4.   zasiłki stałe – przysługujące osobie zdolnej do pracy, lecz nie pozostającej w zatrudnieniu ze względu na konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem wymagającym stałej pielęgnacji i opieki, które miało orzeczoną niepełnosprawność wraz ze wskazaniami wynikającymi z przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

 Tą forma pomocy objęto 62 osoby, wypłacając 229 świadczeń na łączną kwotę 95.695 zł.

5.   gwarantowane zasiłki okresowe – przysługujące osobom, które utraciły prawo do zasiłków dla bezrobotnych, pobieranego na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu z powodu upływu okresu jego pobierania, jeżeli w dniu utraty tego zasiłku samotnie wychowywały choćby jedno dziecko do 7 roku życia, a dochód rodziny nie przekraczał ustawowego kryterium dochodowego. 

Takiej pomocy udzielono 75 osobom na łączną kwotę 100.393 zł .

6.   macierzyńskie zasiłki okresowe – przysługujące rodzicom dziecka w okresie pierwszych 4 miesięcy życia dziecka, bądź też opiekunom prawnym dziecka w okresie pierwszego roku życia dziecka.

Świadczeń udzielono 61 osobom  na łączną kwotę  54.474 zł

7.   macierzyńskie zasiłki jednorazowe przysługujące rodzicom dziecka na każde dziecko urodzone podczas ostatniego porodu.

Taką pomoc otrzymały 44 matki na kwotę 8.844 zł.

          Wejście w życie z dniem 1 maja 2004 r dwóch ustaw, “ nowej” o pomocy społecznej oraz o świadczeniach rodzinnych, wprowadziło zasadnicze zmiany w systemie pomocy społecznej. Świadczenia wymienione w pkt. 4-7 stały się dodatkami do zasiłku rodzinnego i świadczeniami pielęgnacyjnymi wypłacanymi w oparciu o kryterium dochodowe, bez konieczności przeprowadzania wywiadu środowiskowego.

Poniższy schemat obrazuje zaistniałe zmiany.

WYKRES Nr 1

W pomocy społecznej pozostały zasiłki stałe (w poprzednim stanie prawnym nosiły nazwę zasiłki stałe wyrównawcze), zasiłki okresowe, które stały się zadaniem własnym gminy, w okresie przejściowym ( 3 lata) dotowanym z budżetu państwa, zasiłki celowe. Zachowano również obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne za osoby otrzymujące zasiłek stały.

II.    Realizacja zadań zleconych w okresie od 01.05.2004 r. do 31.12.2004 r.

●       zasiłki stałe otrzymało 464 osoby na łączną kwotę 1.039.080 zł

●       specjalistycznymi usługami opiekuńczymi objętych było 13 osób na kwotę 41.268 zł.

●      kontynuowana była również wypłata macierzyńskich zasiłków okresowych przyznanych przed zmianą ustawy. Na ten cel wydatkowano 17.637 zł. 

2.3.           Zadania własne gminy

          W ramach realizacji tych zadań Ośrodek w 2004 r udzielił pomocy finansowej i w usługach 3230 osobom, a łączny koszt świadczeń wyniósł . 2.560.887 zł W tej kwocie uwzględniona jest dotacja celowa wynosząca 296.969zł, przyznana ze środków budżetu państwa na wypłaty zasiłków okresowych.

Szczegółowy wykaz udzielonych świadczeń oraz ich koszt przedstawia poniższa tabela.

TABELA  Nr 1

          Zasiłek celowy może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej, w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków, leczenia, opału, odzieży i innych niezbędnych przedmiotów użytku domowego, a także opłacenie wyżywienia w przedszkolach najmłodszym członkom rodzin.  W 2004 r pomocą w tej formie zostało objętych 2243 osób, koszt świadczeń wyniósł 1.419.975 zł.

Ustawa o pomocy społecznej daje możliwość przyznania specjalnego zasiłku celowego lub też świadczenia zwrotnego, w sytuacjach szczególnych, tj. takich, kiedy nie są spełnione wymogi w zakresie dochodów własnych lub też brak jest kryterium przyczynowości. W okolicznościach sprawy musi wystąpić jakaś szczególna sytuacja, która uzasadniałaby przyznanie takiej pomocy. W okresie sprawozdawczym tą formą pomocy objęto 85 osób ( w tym 20 otrzymało zasiłki zwrotne ) na kwotę 22.017 zł. Zasiłki zostały przyznane głównie na opłacenie obiadów dzieciom w sytuacjach, kiedy dochód własny rodziny nieznacznie przekraczał kryterium dochodowe, a w ocenie pracowników socjalnych dzieci wymagały takiej pomocy. Drugą kategorią osób, które otrzymały ten rodzaj zasiłku są emeryci i renciści, którzy z własnych świadczeń rentowych niewiele przekraczających ustalony próg dochodowy, nie są w stanie zabezpieczyć się w opał na zimę lub też wykupić niezbędnych lekarstw.

Istotną formą wsparcia najuboższych rodzin jest opłacanie dzieciom i młodzieży uczęszczających do szkół obiadów.  W 2004 r z tej formy pomocy skorzystało ogółem 788 dzieci, a łączny koszt świadczeń wyniósł  391.922 zł.

Świadczenia pomocy społecznej realizowane w formie niepieniężnej to usługi opiekuńcze oraz pobyt i usługi w domu pomocy społecznej.

Koszt usług opiekuńczych  świadczonych dla 147 mieszkańców miasta wyniósł 339.739 zł., zaś odpłatność za pobyt 8 osób umieszczonych z uwagi na stan zdrowia w domach pomocy społecznej na terenie innych gmin  27.776 zł.

Zasiłki okresowe przysługujące w szczególności ze względu na bezrobocie, długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, możliwość nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego, otrzymało w 2004 r. 1379 osób i rodzin na łączną kwotę 367.843 zł. Kwotę tego zasiłku ustala się do wysokości różnicy między kryterium dochodowym, a własnym dochodem, z tym że zasiłek nie może być niższy niż 50% tej różnicy. W okresie przejściowym   ( do 2007 r ) gwarantowana część zasiłku jest niższa i w 2004 r. wynosiła odpowiednio – dla osoby samotnie gospodarującej – 20%, - dla rodziny – 15%

Procentowy udział poszczególnych świadczeń w katalogu świadczeń realizowanych w ramach zadań własnych gminy przedstawia wykres.

          Rodziny objęte pomocą społeczna to często rodziny wieloproblemowe, gdzie kumulują się różne dysfunkcje i patologiczne zachowania. Oprócz ubóstwa i bezrobocia pojawia się alkoholizm, przemoc, niedojrzałość emocjonalna i społeczna rodziców, co w konsekwencji skutkuje załamaniem realizacji funkcji opiekuńczo-wychowawczej rodziny.

W 2004 r dla 100 dzieci z takich rodzin Ośrodek zorganizował pobyt na koloniach letnich w Sarbinowie, których  koszt wynoszący 46.240 zł został w całości pokryty  z Funduszu Przeciwdziałania Alkoholizmowi. Kolejnych 45 dzieci wyjechało na kolonie zorganizowane przez Kuratorium Oświaty we Wrocławiu. Z funduszy Ośrodka został pokryty wyłącznie koszt przewozu dzieci.

Z okazji Świąt Bożego Narodzenia, Ośrodek był współorganizatorem akcji “Gwiazdkowa Niespodzianka” wraz z przedstawicielami kościoła Bożego w Chrystusie, w której wzięło udział 120 dzieci. Spotkanie połączone było z wręczeniem drobnych upominków, na które składały się słodycze, zabawki, przybory szkolne, odzież.

Do niematerialnych świadczeń pomocy społecznej realizowanych przez Ośrodek należy m.in. prowadzenie profilaktyki i terapii uzależnień oraz prowadzenie domów pomocy społecznej o zasięgu lokalnym.

          Dział Profilaktyki Uzależnień jest całotygodniową placówką informacyjno-terapeutyczną i pomocową dla osób bezpośrednio lub pośrednio dotkniętych problemem alkoholowym oraz przemocą w rodzinie.

W ramach działu realizowana jest edukacja w zakresie uzależnienia, dotycząca m.in.:

1.   przeprowadzania rozmów profilaktyczno-wychowawczych i informacyjnych;

2.   przeprowadzania testów rozpoznawania zaburzeń związanych z piciem alkoholu;

3.   udzielania informacji na temat choroby alkoholowej oraz uświadamianie osobom “ ryzykownego picia” ;

4.   motywowania osób uzależnionych od alkoholu do podjęcia leczenia odwykowego;

5.   zachęcania osób ryzykownie pijących, uzależnionych, współuzależnionych do korzystania z pomocy grup samopomocowych;

6.   udzielania osobom bliskim informacji o możliwościach radzenia sobie z problemem współuzależnienia;

7.   udzielania telefonicznych informacji i porad dla osób uzależnionych i ich rodzinom  i  innych zainteresowanych;

8.   prowadzone są grupy  samopomocowe, grupy wspólnoty AA, zajęcia edukacyjne oraz praca indywidualna i grupowa z psychologiem, a także udzielana jest  pomoc kobietom i dzieciom – ofiarom przemocy w rodzinie.

Z różnych form pomocy stale korzysta około 300 osób. Opiekę nad nimi sprawuje 2 instruktorów terapii uzależnień, 2 psychologów oraz pedagog.

Za okres 2004 roku łącznie udzielono 2 939 porad i usług terapeutycznych z czego:

●      na rzecz osób uzależnionych                           - 1945

●      na rzecz osób współuzależnionych                 -   738

●      na rzecz osób dotkniętych przemocą              -    28

Pozostałe usługi  (228) dotyczyły skierowania do Ośrodka Leczenia Uzależnień, spraw rodzinnych i innych istotnych problemów życiowych.

Głównymi uczestnikami programu zajęć są:

●      osoby podejmujące abstynencję z zamiarem wyjazdu na terapię odwykową,

●      osoby po przebytej terapii podstawowej,

●      osoby współuzależnione.

          Dzienny Dom Pomocy Społecznej jest placówką pobytu dziennego, przeznaczoną dla osób starych i samotnych. Średnio miesięcznie z pobytu w placówce korzystało w 2004 roku 65 osób.

          Zapewnia pensjonariuszom organizację czasu wolnego i  terapię zajęciową . Prowadzone są kółka zainteresowań, organizowane imprezy kulturalne i okolicznościowe takie jak: Dzień Babci i Dziadka, Dzień Kobiet, Dzień Seniora, Mikołajki, Wigilia Bożego Narodzenia, spotkanie sylwestrowe połączone z zabawą taneczną, ogniska z pieczeniem kiełbasek, spotkania okolicznościowe z dziećmi z przedszkoli  i młodzieżą szkolną.  Odbywają się prelekcje i pogadanki na aktualne tematy. Pensjonariusze do swojej dyspozycji mają salę terapii zajęciowej z pracownią krawiecką, salę telewizyjną, sale gier, czytelnię z codzienną prasą, stołówkę, salę rehabilitacyjną , gdzie ćwiczą pod okiem dyplomowanej pielęgniarki. Na bazie Domu działa Klub Seniora prowadzony przez pensjonariuszy, w którym organizowane są spotkania przy kawie i herbacie, imieniny i urodziny  członków klubu, zabawy taneczne.

          Dzienny Dom Pomocy Społecznej zapewnia pensjonariuszom wyżywienie w postaci dwóch posiłków  - śniadania i obiadu. Odpłatność za wyżywienie obliczana jest na podstawie dziennych raportów żywieniowych w wysokości kosztów zakupu produktów żywnościowych. W 2004 roku na utrzymanie placówki wydatkowano kwotę 379.848zł.

          W strukturach Domu działa Świetlica Środowiskowa dla dzieci z rodzin patologicznych. Średnio miesięcznie korzystało ze Świetlicy 12 dzieci.

Prowadzone są  zajęcia socjoterapeutyczne z dziećmi oraz rozmowy indywidualne i profesjonalne poradnictwo dla rodziców. Wszystkie podejmowane działania mają na celu pomoc dziecku w przezwyciężeniu trudnych sytuacji życiowych, problemów edukacyjnych,  ale także wyrobienie i rozwijanie właściwych postaw i zachowań w relacjach z rówieśnikami i osobami dorosłymi. Na utrzymanie Świetlicy Środowiskowej w 2004 roku wydatkowano kwotę 14.143 zł. Pieniądze w całości pochodziły z Funduszu Przeciwdziałania Alkoholizmowi.

          Dzienny Dom Pomocy Społecznej w ramach akcji „Gościnny Stół” wydaje na podstawie skierowań pracowników socjalnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, nieodpłatnie gorące posiłki osobom i rodzinom będącym w trudnej sytuacji życiowej. Wszystkie produkty żywnościowe pochodzą od darczyńców. W  roku 2004 wydawano średnio 60 posiłków dziennie. Na posiłek składa się zupa gotowana w kuchni Dziennego Domu Pomocy Społecznej i chleb.

          Działalność Domu Pomocy Społecznej „Pogodna Jesień” w 2004 roku ukierunkowana była przede wszystkim na realizację zadań związanych z :

1.   zwiększeniem liczby pensjonariuszy;

2.   podniesieniem jakości i zakresu świadczonych usług opiekuńczych;

3.   realizacją zadań ujętych w „Programie naprawczym”.

          Na przestrzeni 2004 roku ilość mieszkańców Domu wzrosła z 82 w  styczniu, do 88 w grudniu – ogółem przyjęto 16 osób, zanotowano również 10 zgonów. W przeważającej większości mieszkańcami Domu pozostają kobiety, które stanowią 2/3 ogółu, a średnia wieku przebywających w placówce wahała się w granicach 81 lat.

          Przyjęcie nowych mieszkańców możliwe było m.in. dzięki temu, iż  udało się pozyskać na potrzeby Domu pokoje po dwóch wyprowadzonych rodzinach lokatorskich. Na uzyskanie mieszkań z zasobów miasta oczekują jeszcze dwie rodziny.

          Wraz ze wzrostem liczby mieszkańców, nastąpiła potrzeba zwiększenia zatrudnienia personelu pielęgnacyjno– opiekuńczego. W tym celu w pełnym wymiarze czasu pracy zatrudniono rehabilitanta oraz w wymiarze ½ etatu pracownika socjalnego. Ponadto okresowo zatrudniono 4 stażystów tj. 3 rehabilitantów i 1 pracownika socjalnego. Podkreślić należy, iż zatrudnienie to nie spowodowało obciążeń funduszu płacowego placówki, gdyż w całości było ono refundowane ze środków urzędu pracy.

          Zwiększenie zatrudnienia wpłynęło na podniesienie jakości świadczonych na rzecz pensjonariuszy usług w zakresie pielęgnacyjno-opiekuńczym, jak i organizacji czasu wolnego.

          Prace związane z podniesieniem estetyki placówki, świąteczną zmianą dekoracji lub zaprezentowanie swoich umiejętności i zdolności, przyciągają coraz szersze rzesze mieszkańców do pracowni terapii zajęciowej. Natomiast organizowany od czterech lat „Dzień Seniora”, pozwala na liczne zaprezentowanie prac wykonanych przez samych mieszkańców Domu.

          Ponadto liczne kontakty z przedszkolami, szkołami oraz placówkami i organizacjami młodzieżowymi, pozwalają mieszkańcom na większą różnorodność wyboru form spędzania czasu wolnego. W ubiegłym roku na terenie Domu zorganizowano ponad 30 różnego rodzaju występów, spotkań i prezentacji. W dalszym ciągu kontynuowane są wakacyjne wyjazdy do zaprzyjaźnionych placówek nad Jeziorem Kieksz w Poznaniu i w Gąskach nad morzem.

          Na pokrycie kosztów utrzymania Domu miasto przekazało w 2004 r. kwotę 947.366 zł

2.4.    Zadania własne powiatu dotyczące opieki nad rodziną i dzieckiem.

          W 126 rodzinach zastępczych objętych opieką MOPS umieszczonych było 167 dzieci, którym przyznano decyzją świadczenie na kwotę 1.283.313 zł.

Pracownicy socjalni Działu Opieki nad Rodziną i Dzieckiem raz na 6 m-cy dokonują oceny sytuacji opiekuńczo-wychowawczej dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych, dotyczącej m.in. zasadności dalszego pobytu w rodzinie zastępczej, kontaktów dziecka z rodziną biologiczną, sytuacji szkolnej i zdrowotnej. W problemowych sytuacjach przeprowadzane są wizyty w szkołach, rozmowy z wychowawcą oraz pedagogiem szkolnym. Analizie podlegają zgłaszane przez  rodziców zastępczych trudności opiekuńczo-wychowawcze, opracowuje się plan działań interwencyjnych i naprawczych. Ocenie podlegają kontakty dzieci z rówieśnikami, stosunek do dorosłych, relacje między poszczególnymi członkami rodziny. W przypadkach uzasadnionych sporządzany jest wniosek do Sądu o nadzór kuratora lub o rozwiązanie rodziny zastępczej i umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, lub powrót do rodziny biologicznej. Każdorazowo, po kontakcie z rodziną zastępczą, dokonywane są wizyty w środowisku.

          W 2004 r. 50 wychowanków rodzin zastępczych otrzymywało świadczenie na kontynuowanie nauki - wypłacono 552 świadczeń na kwotę 278.869 zł .  Świadczenie na kontynuowanie nauki otrzymywało również 7 wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, 1 wychowanek specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, 1 wychowanek Młodzieżowego Ośrodka Wychowaw­czego oraz 1 wychowanek Zakładu Poprawczego. Wypłacono 67 świadczeń – na kwotę 28.362zł. Udzielono również pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej 10 wychowankom placówek opiekuńczo- wychowawczych, a na usamodzielnienie 5 wychowankom – na łączną kwotę 41.386 zł. Udzielono pomocy pieniężnej na usamodzielnienie 1 wychowankowi rodziny zastępczej. Z chwilą osiągnięcia pełnoletności lub opuszczenia placówki opiekuńczo-wychowawczej, pełnoletni wychowankowie mają sporządzany program usamodzielnienia, gdzie wraz z wychowankiem i jego opiekunem określone są cele i zadania wychowanka, jego plany edukacyjne oraz życiowe. W przypadku braku opiekuna programu usamodzielnienia, opiekunem zostaje pracownik socjalny Działu Opieki nad Rodziną i Dzieckiem, przyjmując na siebie obowiązek pomocy i nadzorowania wychowanka.

          Dział Opieki nad Rodziną i Dzieckiem w oparciu o Uchwałę Rady Miejskiej ustala odpłatność rodziców biologicznych za pobyt ich dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (Dom Dziecka TIS - dla noworodków i małych dzieci, Dom Dziecka „Dąbrówka”, Niepubliczne Pogotowie Opiekuńcze TIS). W 2004 r wydano 112 decyzji dotyczących odpłatności rodziców biologicznych za pobyt ich dzieci w placówkach.

          W oparciu o rozporządzenie MPiPS w Dziale Opieki nad Rodziną i Dzieckiem wydawane są także decyzje dotyczące odpłatności rodziców biologicznych za pobyt dzieci w rodzinach zastępczych - w 2004 r. wydano 71 takich decyzji.

Pracownicy socjalni Działu Opieki nad Rodziną i Dzieckiem przeprowadzają także wywiady środowiskowe u rodziców dzieci przebywających w rodzinach zastępczych i w placówkach opiekuńczo-wychowawczych w związku z koniecznością ustalenia możliwości odpłatności za dzieci. Wywiady środowiskowe są również przeprowadzane u rodziców dzieci kierowanych do placówek opiekuńczo-wychowawczych znajdujących się na terenie miasta Jeleniej Góry, oraz dla potrzeb innych Ośrodków, na terenie których w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz w rodzinach zastępczych przebywają dzieci pochodzące z terenu Jeleniej Góry. W roku 2004 zostały przeprowadzone 52 takie wywiady. Ponadto przeprowadzane są także wywiady środowiskowe u osób pobierających świadczenie na kontynuowanie nauki w innych powiatach a zamieszkujących na terenie miasta Jelenia Góra.

          W Dziale Opieki nad Rodziną i Dzieckiem wydawane są skierowania do Pogotowia Opiekuńczego TIS (63), Domu Dziecka „Dąbrówka”(33) oraz Domu Dziecka dla Noworodków i Małych Dzieci TIS (39),  na wniosek powyższych placówek lub na wniosek Sądu.

3.             ŚWIADCZENIA RODZINNE

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 228 poz. 2255 z późniejszymi zmianami) dała wójtom, burmistrzom oraz prezydentom miast możliwość upoważnienia kierownika ośrodka pomocy społecznej do prowadzenia postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych, zobowiązując jednocześnie do utworzenia w tym celu nowej komórki organizacyjnej. W MOPS w dniu 01.05.2004 r. powstał dział Świadczeń Rodzinnych, który realizuje zadania wynikające z powołanej ustawy, należące do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej.

3.1. Zadania te obejmują:

1.   ustalanie uprawnień i wypłatę świadczeń, którymi są:

a) zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, przysługujące z tytułu:

●  urodzenia dziecka;

●  opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;

●  samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania;

●  samotnego wychowywania dziecka;

●  kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego;

●  rozpoczęcia roku szkolnego;

●  podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

b) świadczenia opiekuńcze, tj:

●    zasiłek pielęgnacyjny

●    świadczenia pielęgnacyjne

2.   windykację nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych

3.   opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym w Narodowym Funduszu Zdrowia.

4.   prowadzenie postępowań w sprawach nienależnie pobranych świadczeń

          Ustawa o świadczeniach rodzinnych ma służyć, zgodnie z intencją ustawodawcy, wspieraniu rodziny w realizacji jej funkcji opiekuńczej, wychowawczej i edukacyjnej. System świadczeń rodzinnych stworzony został jako system pozaubezpieczeniowych świadczeń społecznych, finansowanych ze środków budżetu państwa.

Podstawową przesłanką uzasadniającą  ich przyznanie jest kryterium dochodowe, ustalone przez MPiPS na podstawie wyników badań normatywnych związanych z progiem wsparcia dochodowego rodzin przeprowadzanych przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Określenie poziomu tego kryterium  ma zapewnić spożycie żywności na poziomie gwarantującym zabezpieczenie potrzeb rozwojowych dzieci, utrzymanie dostatecznych warunków mieszkaniowych, partycypację dzieci w procesie edukacji, a także sprzyjać integracji dzieci i rodziców ze społeczeństwem.

Ustawa wprowadza dwa rodzaje kryteriów:

●      583 zł na osobę w przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności,

●      504 zł na osobę, w przypadku wszystkich innych rodzin.

3.2. Zasiłek rodzinny i przysługujące do niego dodatki:

3.2.1.Zasiłek rodzinny przysługuje, przy  spełnieniu w/w kryteriów, do ukończenia przez dziecko 18 roku życia lub nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosiła miesięcznie:

43 zł  - na pierwsze i drugie dziecko

53 zł  - na trzecie dziecko

66 zł  -na czwarte i kolejne dziecko

W okresie od 1 maja do 31 grudnia 2004 r. Dział Świadczeń Rodzinnych wydatkował na ten cel 1.867.945 zł wypłacając 42.207 świadczeń dla 5.644 dzieci.

3.2.2. Dodatki do zasiłku rodzinnego

          Ustawa przewiduje możliwość wypłaty, stosownie do okoliczności dodatkowych świadczeń osobom które nabyły uprawnienia do zasiłków rodzinnych.

W okresie sprawozdawczym wypłacono:

●      185 osobom na kwotę 92.500 zł dodatek z tytułu urodzenia dziecka, który przysługuje jednorazowo w wysokości 500 zł matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.

●      447 osobom na kwotę 1.336.562 zł dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, przysługujący w wys. 400 zł miesięcznie matce lub ojcu albo opiekunowi faktycznemu lub prawnemu dziecka, uprawnionemu do urlopu wychowawczego;

●      62 osobom na kwotę 179.635 zł dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania – przysługujący przez okres 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia; wysokość dodatku wynosi 400 zł miesięcznie

●      3663 osobom na łączną kwotę 4.905.182 zł dodatek z tytułu samotnego wychowania dziecka przysługujący matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu albo prawnemu dziecka. Wysokość dodatku została ustalona w kwocie 170 zł miesięcznie oraz 250 zł w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniem niepełnosprawności.

●      220 osobom na kwotę 110.110 zł dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka, na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka. Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości 50 zł na dziecko w wieku do 5 roku życia oraz w wysokości 70 zł na dziecko powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 lat.

●      3385 osobom na kwotę 304.560 zł dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, wypłacany raz w roku we wrześniu w wys. 90 zł, na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem nowego roku szkolnego.

●      61 osobom na kwotę 12.840 zł dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki poza miejscem zamieszkania, w tym – 23 osoby otrzymały dodatek wynoszący 80 zł miesięcznie, na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła;  38 osób- dodatek wynoszący 40 zł miesięcznie, przysługujący na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła.

3.3. Świadczenia opiekuńcze.

          Podmiotowa ustawa wprowadziła dwa rodzaje świadczeń, których przyznanie wiąże się bezpośrednio ze stanem zdrowia wnioskodawców, bądź też dzieci pozostających pod ich opieką.

3.3.1.       zasiłek pielęgnacyjny przysługuje niepełnosprawnemu dziecku; osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej  16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; osobie która ukończyła 75 lat, oraz osobie powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia. Zasiłek przysługuje w wys. 144 zł miesięcznie, niezależnie od dochodów rodziny. W roku 2004 zasiłek pielęgnacyjny przyznano 374 osobom na łączną kwotę 377.712 zł.

3.3.2.       świadczenie pielęgnacyjne przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu albo prawnemu, jeżeli nie podejmuje lub rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami dotyczącymi konieczności sprawowania bezpośredniej, osobistej, stałej opieki albo o znacznym stopniu niepełnosprawności. Osoby ubiegające się o to świadczenie muszą spełniać dwa kryteria: stan zdrowia dziecka oraz dochód który w 2004r nie mógł przekraczać 583 zł. W 2004 r. świadczenie pielęgnacyjne otrzymało 66 osób, a koszt świadczeń wyniósł 222.208 zł.

          Poza wypłatą w/w świadczeń opłacane były również składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla 58 osób oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne dla 128 osób.

          W dniu 30 lipca 2004 r. Sejm RP uchylił ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 192, poz. 1963), która weszła w życie z dniem 1 października 2004 r. i wprowadziła przepis, zgodnie z którym osobom otrzymującym do dnia 30 kwietnia br. świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługiwał dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka w nowej wysokości – 70%  świadczenia z funduszu alimentacyjnego otrzymywanego w kwietniu. Dodatek w tej wysokości przysługiwał w okresie od 1 maja do 31 grudnia 2004 r. Do tego świadczenia miały prawo rodziny, których dochód liczony na osobę w rodzinie nie przekraczał kwoty 612 zł i spełniały pozostałe warunki określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych.

          W związku z realizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych przeprowadzono weryfikacje osób otrzymujących dodatki z tytułu samotnego wychowywania dziecka. W stosunku do kilkunastu osób wszczęto ponownie postępowanie administracyjne, na podstawie którego stwierdzono, że nieprawnie pobierały w/w dodatki. Osoby te zostały zobowiązane do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.

4.  REHABILITACJA ZAWODOWA I SPOŁECZNA

Działając na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dz. u. z 1997 r. nr 123, poz. 776 z późniejszymi zmianami) dział rehabilitacji realizuje zadania powiatu wynikające z tej ustawy.

Zadania te dotyczą:

●  udzielania pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej;

●  dofinansowanie kredytów bankowych zaciągniętych na kontynuowanie działalności gospodarczej;

●  zwrotu kosztów poniesionych w związku z organizacją nowych lub przystosowaniem istniejących stanowisk pracy;

●  zwrotu kosztów wynagrodzeń wraz ze składka ZUS;

●  zwrot kosztów związanych z wynagrodzeniem wypłacanych osobom niepełnosprawnym oraz składek ZUS zatrudniającym do 24 pracowników.

1. rehabilitacji społecznej:

●  dofinansowania uczestnictwa osób niepełnosprawnych w turnusach rehabilitacyjnych;

●  dofinansowania likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych;

●  dofinansowania zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze;

●  dofinansowania kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej;

          Limit środków PFRON przyznany dla miasta Jeleniej Góry decyzją Zarządu PFRON na realizację zadań ustawowych z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej w roku 2004  wynosił 3.186.005,- zł. W porównaniu z rokiem 2003 jest to kwota mniejsza o 78.138,- zł. z tym, że na podjęcie nowych zobowiązań było 255.768,- zł. więcej niż w roku ubiegłym (wielkość zobowiązań o 333.906,- zł. niższa niż w roku 2003).

          Całość limitu podzielono na realizację zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej.

4.1. W zakresie rehabilitacji zawodowej wykonanie zaplanowanych środków finansowych kształtuje się na poziomie 72,45% (w roku 2003 – 68,30%). Na tak niskie wykonanie założonego planu wpłynęła realizacja zobowiązań dotyczących zwrotu kosztów wynagrodzeń osób niepełnosprawnych i składek na ubezpieczenie społeczne – wypłata przez pracodawców wynagrodzeń zgodnie z umową o pracę, a nie z umową z Prezydentem Miasta, w której  deklarowane przez pracodawcę wynagrodzenia są wyższe.

        W dziale rehabilitacji zawodowej wydatkowano środki na:

●       udzielenie 1 pożyczki osobie niepełnosprawnej na rozpoczęcie działalności gospodarczej – przez cały rok wpłynęły 2 wnioski, z czego w 1 przypadku wnioskodawca przed podpisaniem umowy utracił uprawnienia do skorzystania z tej formy pomocy,

●       udzielenie 1 osobie niepełnosprawnej dofinansowania do oprocentowania komercyjnego kredytu na kontynuację działalności gospodarczej – wpłynął 1 wniosek.

●       zwrot kosztów wynagrodzeń osób niepełnosprawnych i składek na ubezpieczenie społeczne dla pracodawców za pracowników zatrudnionych w ramach umów podpisanych z Prezydentem Miasta Jeleniej Góry w latach wcześniejszych,

●       finansowanie szkoleń dla 53 osób niepełnosprawnych.

Nie wydatkowano żadnych środków na refundację kosztów poniesionych przez pracodawców w związku z przystosowaniem tworzonych stanowisk pracy stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności osób na nich zatrudnionych – brak wniosków.

4.2. W zakresie rehabilitacji społecznej zaplanowane środki wydatkowano w 97,21% (w roku 2003 – 83,5%) na n/w zadania:

●    dofinansowanie uczestnictwa osobom niepełnosprawnym do pobytu na turnusie rehabilitacyjnym. W roku 2004 wpłynęło 621 wniosków. Podjęto decyzje o dofinansowaniu dla 730 osób, co w porównaniu z rokiem 2003 daje wzrost o 223 osoby. Z przyznanych dofinansowań zrezygnowały w ciągu roku z różnych powodów 132 osoby.

●    dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych – udzielono dofinansowania 183 osobom niepełnosprawnym , w tym na dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych 24 osobom, w komunikowaniu – 59 osobom i technicznych – 100 osobom.

●    dofinansowanie sportu kultury,  rekreacji i turystyki – podpisano umowy na dofinansowanie 23 imprez integracyjnych (w roku 2003 – 12 umów),

●    dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze – udzielono 656 dofinansowań,

●    dofinansowanie kosztów działalności 2 warsztatów terapii zajęciowej, w których rehabilitowanych jest 60 osób niepełnosprawnych. Wysokość środków na ten cel od roku 2002 pozostaje na tym samym poziomie i wynosi 1173 zł na jednego uczestnika miesięcznie.

          Na podkreślenie zasługuje fakt, że w roku 2004 zaspokojono w 100% wszystkie zgłoszone zasadne potrzeby osób niepełnosprawnych z terenu miasta Jeleniej Góry w zakresie rehabilitacji społecznej, co pochłonęło 78,03% ogólnego limitu środków PFRON.

Rehabilitacja zawodowa to zaledwie 22% wydatkowanych środków.

Ten niekorzystny podział środków spowodowany jest mało atrakcyjnymi zapisami ustawowymi, które powodują brak zainteresowania pracodawców jakimikolwiek formami rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych.

Taka sytuacja daje możliwość bardziej konsumpcyjnego niż aktywnego korzystania ze środków PFRON.

          W roku 2004 ogółem objęto pomocą pieniężną i w usługach 3780 osób, w tym 685 otrzymało świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych gminy, 3476 w ramach zadań własnych.

          Wnioski dotyczące przyznania świadczeń rodzinnych złożyło 3985 osób.

W okresie sprawozdawczym wydano 11915 decyzji dotyczących świadczeń pieniężnych i w usługach, 698 dotyczących opieki nad rodziną i dzieckiem oraz 5639 w sprawach świadczeń rodzinnych.

Poza zadaniami omówionymi szczegółowo w niniejszym sprawozdaniu, Ośrodek w okresie od 01.01.2004r. do 30.04.2004 r. opłacał także składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe  za osoby otrzymujące zasiłki stałe i gwarantowane zasiłki okresowe, a jednocześnie spełniające warunki kwalifikujące do takich świadczeń. Składki opłacano 116 osobom, a koszt składek należnych wyniósł 55.738 zł.

Kontynuowano również realizację wypłat pomocy pieniężnej z tytułu szkód spowodowanych klęską suszy w gospodarstwie rolnym, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 12 listopada 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu udzielania pomocy rolnikom poszkodowanym wskutek suszy w 2003 r (Dz. U. Nr 192, poz. 1874). Pomocą objęto 10 rolników, a koszt świadczeń wyniósł 1.703,50 zł.

Działając na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135), która zobowiązała gminy do wydawania decyzji potwierdzających prawo do świadczeń opieki zdrowotnej osobom nie objętym powszechnym -  obowiązkowym i dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym, pracownicy socjalni przeprowadzali wywiady środowiskowe, które były podstawą  wydania w tej kwestii decyzji Prezydenta.

W 2004 roku Ośrodek przekazał na dochody miasta kwotę 828.016,93 zł pochodzącą z:

●      odpłatności pensjonariuszy DPS “ Pogodna Jesień” -598.843,08 zł.;

●      czynszów lokatorów zamieszkujących w DPS “ Pogodna Jesień” -14.372,71 zł;

●      odpłatności pensjonariuszy Dz.D.P.S – 84.767 zł;

●      czynszów lokatorów zamieszkujących w Dz.D.P.S. - 4.588,59 zł;

●      odpłatności za świadczone usługi opiekuńcze – 70.092,16 zł;

●      dochodów Ośrodka (czynsze i odsetki bankowe ) - 46.982,92 zł;

●      inne dochody DPS “ Pogodna Jesień” - 8.370.47 zł.

          Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. nie wniosła zasadniczych zmian w funkcjonowaniu systemu pomocy społecznej. Pozostały te same zadania i procedury postępowania. Zmniejszyła się jedynie rola państwa w finansowaniu świadczeń dzięki przesunięciu zadań z grupy zadań zleconych do zadań własnych samorządów gmin, a kontraktowi socjalnemu, jako pewnej technice pracy, nadano rangę zasady ustawowej, choć już dziś można przypuszczać, iż jego efektywność i zakres stosowalności będą bardzo ograniczone.

          Ustawa o świadczeniach rodzinnych miała tworzyć spójny, celowy system i jedno źródło finansowania świadczeń, mających wspierać rodziny z dziećmi w realizacji ich funkcji na poszczególnych etapach rozwoju rodziny. Jednolitość systemu miała być szansą pełnego monitorowania wypłaty świadczeń przyznawanych na zasadach obligatoryjno-roszczeniowych, finansowanych z budżetu państwa. W praktyce, pozwala na rozpowszechnianie się postawy “ jazdy na gapę”, czerpania korzyści z dóbr powstałych bez własnego udziału, uczy patologicznej zaradności, czyli umiejętności korzystania z kolejnych form pomocy, skutecznie zniechęca osoby faktycznie i formalnie samotnie wychowujące dzieci, do starania się o pracę. Krytyczny wobec ustawy nie pozostał rzecznik praw obywatelskich, który zaskarżył niekonstytucyjność szeregu jej zapisów, uznając, iż ustawa o świadczeniach rodzinnych jest w istocie antyrodzinna.